Hoe komt ook uw rioleringsdata op PDOK?

Laatst geac­tu­aliseerd 20 februari 2023

Algemene data in bezit van de overheid is in principe vrij beschikbaar voor iedereen. Sinds 2020 kunnen gemeenten hun rioleringsdata eenvoudig, actueel en gratis publiceren als open data op het veelgebruikte platform Publieke Dienstverlening op de Kaart (PDOK). De kaartlaag Stedelijk Water (Riolering) is zo voor iedereen en voor toepassingen beschikbaar. Hier leggen we uit hoe de publicatie van rioleringsdata voor uw gemeente of waterschap te regelen is.

In enkele stappen ook uw data erbij

Het toevoegen van de rioleringsdata aan PDOK is simpel dankzij het Gegevenswoordenboek Stedelijk Water (GWSW). Het GWSW is de open standaard voor eenduidig uitwisselen en ontsluiten van data in het stedelijk waterbeheer.

Voor PDOK-publicatie zijn maar drie stappen nodig:

  1. Vraag Stichting RIONED om uw eigen werkruimte op de GWSW-server.
  2. Zet uw rioleringsdataset op de GWSW-server;
  3. Geef Stichting RIONED toestemming tot publicatie op PDOK.

Stap (1) is zo klaar: Mail ons via gwsw@rioned.org om een afgebakende schijfruimte te krijgen op de GWSW-server voor het plaatsen van uw dataset voor de hoofdriolering en desgewenst een aparte voor aansluitleidingen. 

Stap (2) is soms eenvoudig, maar kan in de praktijk vaak nog best een klus zijn. Vereist is dat uw beheersoftware uw areaaldata conform het uitwisselformaat en datamodel van het GWSW kan uitwisselen. Helaas gaat dat nog niet altijd vlekkeloos; voor eenvoudige objecten zoals leidingen en inspectieputten wel, maar voor bijzondere voorzieningen nog niet. Vraag uw leverancier zo nodig om ondersteuning. Of schakel een GWSW-adviseur in, die ook kan helpen uw dataset te valideren en verbeteren. 
Zodra de dataset gemaakt is , dan kun je deze handmatig op de GWSW-server plaatsen, en als de beheersoftware erin voorziet ook automatisch.

Stap (3) is vlot gebeurd: Gemeenten melden hun toestemming voor publicatie van de rioleringsdata op PDOK via gwsw@rioned.org.

In de toekomst kunnen de data rechtstreeks vanuit gemeentelijke bronbestanden in voorzieningen als PDOK, KLIC en het Digitaal Stelsel Omgevingswet gebruikt worden. Daar zijn beheersoftware en gemeentelijke ICT-voorzieningen nu nog niet klaar voor, vandaar de tijdelijk tussenstap via de GWSW-server.

Per februari 2023 hebben 180 gemeenten hun rioleringsdata op de GWSW-server en 88 op PDOK (zie de kaart). Ook zo'n twaalf waterschappen hebben inmiddels datasets toegevoegd. 

Gemeenten met gegevens op de GWSW-server en PDOKVergroot afbeelding

Welke data staat op PDOK en wie gebruiken dat?

Het landelijke PDOK-platform ontsluit nu geodatasets van de Nederlandse overheden voor bijna 120 verschillende thema's. Het platform wordt dagelijks gemiddeld 30 miljoen keer geraadpleegd. 

In de PDOK-viewer kunt u de kaartlaag Stedelijk Water (Riolering) selecteren. Deze kaartlaag bevat de gegevens over de ligging en vaste kenmerken van rioleringsobjecten zoals rioolleidingen en -putten, kolken en bijzondere objecten zoals gemalen en overstorten. Huis- en kolkaansluitingen zullen in Q1 2023 toegevoegd worden. De dataset bevat geen dynamische (metingen) of toestandsgegevens (bijv. inspecties). 

Iedereen kan via PDOK zien waar een rioolleiding, rioolgemaal of een rioolput ligt. Dat scheelt veel uitzoekwerk voor gemeentelijke beheerders als gevolg van vragen. Want inwoners, bedrijven en instanties kunnen nu zelf bekijken hoe het rioleringsstelsel in hun buurt eruit ziet. 

De data kunnen verder gebruikt worden door waterschappen en marktpartijen zoals ingenieursbureaus, inspectie- en reinigingsbedrijven en aannemers. Bijvoorbeeld voor kaartmateriaal bij het beheer van riolering, gemalen of andere objecten, bij grondroeren, voor clashdetectie, voor capaciteitsprognoses en bij vergunningsaanvragen. Ook hulp- en omgevingsdiensten en veiligheidsregio’s kunnen de rioleringsdata gebruiken, bijvoorbeeld bij calamiteiten.

Bekijk ook de toelichting over de Kaartlaag Stedelijk Water (Riolering) bij PDOK

Gebruiksvoorwaarden van de data (disclaimer)

Stichting RIONED stelt de rioleringsdata van gemeenten via de GWSW-server en PDOK ter beschikking aan afnemers onder de gebruiksvoorwaarden van de Creative Common Zero (CC0) licentie. Dit houdt in dat (her)gebruik van de data is toegestaan onder bronvermelding. De bronhouder (gemeente of waterschap) en Stichting RIONED zijn niet betrokken bij het afgeleide werk, onderschrijven dat niet noodzakelijkerwijs en accepteren geen verantwoordelijkheid en/of aansprakelijkheid. In een notitie bespreken we de eventuele veiligheidsaspecten rondom open publicatie van rioleringsdata.

Formele informatie over deze data-licentie kunt u vinden op de Creative Commons website.